İçindekiler

İŞSİZLİK MAAŞI ŞARTLARI NELERDİR? KİMLER İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALABİLİR?

İşsizlik maaşı, sigortalı bir çalışanın kendi isteği veya kusuru dışında işsiz kalması durumunda, belirli koşulları sağlaması hâlinde devlet tarafından geçici bir süreyle yapılan maddi destektir. Ancak bu ödenekten faydalanabilmek için yasada açıkça belirtilen bazı kriterlerin yerine getirilmesi gerekir.

1. Kendi kusuru veya isteği dışında işsiz kalmak:

İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için, çalışanın işten çıkarılması, iş yerinin kapanması, ekonomik sebeplerle personel azaltımına gidilmesi gibi nedenlerle işini kaybetmiş olması gerekir. Yani, kişi kendi isteğiyle istifa etmişse veya kusurlu davranışı nedeniyle işten çıkarılmışsa, işsizlik maaşından yararlanamaz. Ancak haklı fesih durumlarında (örneğin maaş ödenmemesi, mobbing, iş sağlığı ve güvenliği ihlalleri) istifa eden çalışanlar da bu ödeneğe başvurabilir.

2. Son 120 günü kesintisiz çalışmak:

İş sözleşmesinin feshedilmesinden önceki son 120 gün boyunca sigortalı bir şekilde, aralıksız olarak çalışmış olmak gerekir. Bu süre içerisinde devamsızlık, ücretsiz izin ya da sigorta priminin yatırılmaması gibi kesintiler olmamalıdır.

3. Son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olmak:

İşten ayrılmadan önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödenmiş olmalıdır. Bu primler, çalışanın SGK primleri içinde yer alan işsizlik sigortası kesintileridir.

600 gün prim ödeyenler 6 ay,
900 gün prim ödeyenler 8 ay,
1080 gün prim ödeyenler 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabilir.

4. 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmak:

İş akdinin sona ermesinden itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmak gerekir. Bu süre içinde başvuru yapılmazsa, gecikilen günler toplam işsizlik maaşı süresinden düşülür. Başvurular e-Devlet üzerinden veya doğrudan İŞKUR merkezlerinden yapılabilir.

İşsizlik Maaşı Miktarı Nasıl Hesaplanır?

İşsizlik maaşının tutarı, çalışanın son dört aylık brüt kazanç ortalaması üzerinden hesaplanır. Ödeneğin miktarı hiçbir şekilde brüt asgari ücretin %80’ini geçemez. Bu nedenle yüksek maaş alan çalışanların işsizlik ödeneği, belirli bir tavan tutarla sınırlandırılır.

İşsizlik maaşı, sigortalı çalışanın iş bulma sürecinde geçimini kısmen desteklemeyi amaçlayan sosyal bir güvencedir. Ancak bu ödenekten yararlanabilmek için yukarıdaki şartların eksiksiz olarak sağlanması büyük önem taşır.

EMEKLİLİK NEDENİYLE İŞTEN AYRILMA VE İŞSİZLİK MAAŞI HAKKI

Çalışma hayatında belirli bir süreyi ve prim gün sayısını dolduran kişiler, emeklilik hakkı kazandıklarında kendi istekleriyle işten ayrılabilirler. Emeklilik nedeniyle işten ayrılan çalışanlar, genellikle kıdem tazminatına hak kazanırlar; ancak bu durum, işsizlik maaşı açısından farklı değerlendirilir.

Emeklilik için işten ayrılan bir çalışanın durumu, hukuken “kendi isteğiyle işten ayrılma” olarak kabul edilir. Bu nedenle, kişi her ne kadar uzun yıllar çalışıp prim ödemiş olsa da, işsizlik ödeneği alma hakkına sahip olmaz. Çünkü işsizlik maaşı, işini kendi iradesi dışında kaybeden sigortalılara verilen bir destektir.

Emeklilik nedeniyle işten ayrılanlar işsizlik maaşı alabilir mi?

Hayır, emeklilik gerekçesiyle işten ayrılan çalışanlar işsizlik maaşı alamaz. Bunun temel nedeni, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nda açıkça belirtilmiştir. Kanuna göre, yaşlılık aylığı (emekli maaşı) bağlanan kişiler işsiz sayılmaz. Dolayısıyla, emekli aylığı alan bir kişinin aynı zamanda işsizlik ödeneği alması mümkün değildir.

İşsizlik sigortası sistemi, işini kendi kusuru ve isteği dışında kaybeden sigortalılara yöneliktir. Emeklilik ise tamamen çalışanın kendi iradesine dayalı bir ayrılma sebebidir. Bu nedenle, kişi hem emekli olup hem de işsizlik maaşı talep edemez.

15 Yıl – 3600 Gün Kuralı ve Kıdem Tazminatı

Birçok çalışan, “15 yıl 3600 gün” şartını yerine getirdiğinde SGK’dan aldığı yazı ile işyerinden ayrılabilmektedir. Bu belge, çalışanın emeklilik için gerekli sigortalılık süresi ve prim gününü tamamladığını gösterir. Çalışan, bu belgeyle işverene başvurarak emeklilik nedeniyle işten ayrıldığını bildirir ve kıdem tazminatını talep edebilir.

Ancak bu noktada önemli bir ayrım vardır:
Kişi, 15 yıl ve 3600 gün şartını doldurup tazminatını alsa bile, işsizlik ödeneğine hak kazanamaz. Çünkü ayrılma sebebi yine çalışanın kendi isteğine dayanmaktadır.

İhbar Tazminatı ve Diğer Haklar

Emeklilik gerekçesiyle işten ayrılan işçi, işverene önceden bildirim yapmadığı durumlarda dahi ihbar tazminatına hak kazanamaz. Zira ihbar tazminatı, işverenin iş akdini sonlandırması hâlinde doğan bir haktır. Emeklilik gibi çalışanın kendi isteğiyle gerçekleşen fesihlerde bu tazminat türü uygulanmaz.

Ayrıca emeklilik nedeniyle işten ayrılan kişi, işsizlik maaşı alamadığı gibi işsizlik sigortası primlerinden de herhangi bir geri ödeme veya ek hak talep edemez.

EMEKLİ OLDUKTAN SONRA ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLERİN İŞSİZLİK MAAŞI HAKKI

Günümüzde birçok kişi, emeklilik hakkını elde etmesine rağmen çalışma hayatına devam etmektedir. Bu durum genellikle ekonomik nedenlerden veya aktif iş yaşamını sürdürme isteğinden kaynaklanır. Emekli olup çalışmaya devam eden kişiler, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek emekli maaşlarını kesilmeden çalışabilirler. Ancak bu durumda akıllara sıkça gelen bir soru vardır:
“Emekli olarak çalışmaya devam eden bir kişi işten çıkarılırsa işsizlik maaşı alabilir mi?”
Ne yazık ki, mevcut yasal düzenlemelere göre bu mümkün değildir.

1. Emekli Çalışanlardan İşsizlik Sigortası Primi Kesilmez

Emekli olarak SGDP kapsamında çalışanların maaşlarından yalnızca sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılır. Yani bu kişiler için işsizlik sigortası primi (%1 oranında) ne çalışan ne de işveren tarafından ödenmez. Dolayısıyla, bu kişilerin işsizlik sigortası prim gün sayısı birikmez.

İşsizlik maaşına hak kazanmak için son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş olması gerekir. Ancak SGDP’li çalışanlar için bu şart fiilen imkânsızdır. Çünkü bu dönemde yapılan ödemeler, sadece emekli destek primine yöneliktir; işsizlik sigortası sistemine dahil edilmez.

2. Emekli Aylığı Alanlar Kanunen “İşsiz” Sayılmaz

Bir diğer önemli neden ise kanunî statüdür. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 52. maddesi, yaşlılık aylığı (emekli maaşı) almaya başlayan kişilerin işsiz sayılamayacağını açıkça düzenlemiştir. Yani bir kişi emekli aylığı alıyorsa, artık işsizlik ödeneği sisteminin dışında kalır.

Bu nedenle, emekli olup bir iş yerinde SGDP’li olarak çalışan bir kişi, iş sözleşmesi feshedilse bile İŞKUR’a başvurduğunda işsizlik maaşı alamaz. Çünkü sistem, o kişiyi “gelir sahibi” olarak değerlendirmektedir. İşsizlik ödeneği, gelirini tamamen kaybeden sigortalılara yöneliktir.

3. Emekli Maaşını Kestirip Tam Sigortalı Olarak Çalışanların Durumu

Ancak burada dikkat edilmesi gereken özel bir durum vardır. Bazı emekliler, emekli aylıklarını durdurarak yeniden çalışmaya başlayabilir. Özellikle 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk kez sigortalı olan kişiler, emekli olduktan sonra isterlerse maaşlarını kestirip normal sigortalı çalışan statüsüne dönebilirler.

Bu durumda kişi artık SGDP’li değil, tam sigortalı çalışan statüsünde olur. Dolayısıyla, işsizlik sigortası primi yeniden kesilmeye başlar. Eğer bu kişi ilerleyen dönemde işten çıkarılırsa ve gerekli prim gün şartlarını yerine getirmişse, işsizlik maaşından yararlanabilir.
Fakat burada altı çizilmesi gereken nokta şudur: Bu durumda kişi teknik olarak “emekli” statüsünde değildir, çünkü emekli aylığı geçici olarak durdurulmuştur. Yani bu istisna, yalnızca maaşını kestirip tam sigorta primi ödeyen çalışanlar için geçerlidir.

4. Emekli Olan ve SGDP’li Çalışan Kişilerin Hakları

Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden bir kişinin işten çıkarılması hâlinde işsizlik maaşı hakkı olmasa da, kıdem tazminatı ve kullanılmamış yıllık izin ücreti gibi bazı işçilik alacakları söz konusu olabilir.

Eğer işveren, SGDP’li çalışan emekliyi işten çıkarıyorsa; fesih sebebine ve sözleşme türüne bağlı olarak kıdem tazminatı ödenebilir. Ancak işsizlik maaşı, sistemsel olarak hiçbir şekilde mümkün değildir.

5. Güncel Tartışmalar ve Mevzuat Durumu

Türkiye’de emeklilerin çalışma hayatı ve gelir güvencesi konusu zaman zaman gündeme gelmektedir. “Hem emekli hem işsize müjde” gibi haber başlıklarıyla yansıtılan bazı düzenleme önerileri olsa da, güncel mevzuata göre emekli aylığı ile işsizlik maaşı birlikte alınamaz.

Emeklilik sonrası çalışan bir kişi, gelir güvencesini sadece emekli maaşı ve yeni işinde elde ettiği ücret üzerinden sağlayabilir. İşten çıkarıldığında, işsizlik sigortası sisteminde aktif bir kaydı bulunmadığı için İŞKUR tarafından yapılan ödenekten faydalanması mümkün değildir.

6. Sonuç: Emeklilik ve İşsizlik Maaşı Birlikte Mümkün Değildir

Sonuç olarak;

Emekli olup SGDP kapsamında çalışan kişiler, işsizlik sigortası primi ödemedikleri için işsizlik maaşına hak kazanamaz.
Emekli aylığı almakta olan kişiler kanunen “işsiz” sayılmadığından, İŞKUR’a başvursalar dahi ödenek alamazlar.
Ancak emekli maaşını kestirip tam sigortalı çalışan statüsüne geçen kişiler, yeniden işsizlik sigortası sistemine dahil olabilir.
İşten çıkarılan emekli çalışanlar yalnızca kıdem tazminatı veya kullanılmayan izin ücretlerini talep edebilir.

Bu nedenle, emeklilik sonrası çalışma planı yapan kişilerin hak kaybı yaşamamak adına durumlarını önceden değerlendirmeleri, gerekirse bir iş hukuku avukatından profesyonel destek almaları faydalı olacaktır.

SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS) – EMEKLİLİK VE İŞSİZLİK MAAŞI

1. Emekli bir kişi işsizlik maaşı alabilir mi?

Hayır. Emekli aylığı bağlanan kişiler artık işsizlik sigortası kapsamı dışında kabul edilir. Emeklilik statüsüne geçen biri, işsiz kalsa dahi İŞKUR üzerinden işsizlik maaşı talep edemez. Çünkü kanuna göre emekli aylığı alan kişiler “gelir sahibi” sayılır ve işsiz statüsüne girmez.

2. Emeklilik sebebiyle kendi isteğiyle işten ayrılan kişi işsizlik ödeneği alabilir mi?

İşsizlik maaşı, yalnızca kendi kusuru veya isteği dışında işsiz kalan kişilere ödenir. Emeklilik dilekçesi vererek işten ayrılan çalışan, istifa etmiş sayılır. Dolayısıyla, emeklilik nedeniyle iş akdini kendisi sonlandıran işçi işsizlik maaşı hakkı elde edemez.

3. Emekli olup bir iş yerinde çalışmaya devam edenler işten çıkarıldığında işsizlik maaşı alabilir mi?

Emekli maaşını almaya devam ederek SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) kapsamında çalışan kişiler, işten çıkarıldıklarında işsizlik maaşı alamazlar. Çünkü bu statüdeki çalışanlar işsizlik primi ödemezler. Ayrıca emekli aylığı aldıkları için sistemde işsiz olarak değerlendirilmezler.

4. Emekli aylığı alan kişilere işsizlik ödeneği bağlanır mı?

Hayır. Emekli aylığı alanlara işsizlik ödeneği bağlanmaz. Üstelik, işsizlik maaşı alınırken emeklilik başvurusu yapılır ve aylık bağlanırsa, mevcut işsizlik ödeneği derhal kesilir. Yani aynı anda hem işsizlik hem emekli maaşı alınamaz.

5. Emeklilikten sonra işsiz kalan kişiler hangi haklarını talep edebilir?

Emekli bir kişi çalıştığı iş yerinden çıkarıldığında kıdem tazminatı, kullanılmamış yıllık izin ücreti ve işverenin fesih şekline göre ihbar tazminatı gibi haklarını talep edebilir. Ancak bu hakların dışında işsizlik ödeneği alma hakkı bulunmamaktadır.

6. İşsizlik ödeneği alırken emeklilik başvurusu yapılırsa ne olur?

İşsizlik maaşı alan bir kişi, işsizlik ödeneği devam ederken emeklilik başvurusu yapar ve yaşlılık aylığı bağlanırsa, işsizlik maaşı ödemeleri kesilir. Emekli aylığı bağlandığı andan itibaren işsizlik ödeneği sona erer.

7. EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında emekli olan işçiler işsizlik maaşı alabilir mi?

EYT kapsamında emeklilik hakkını elde eden çalışanlar, emeklilik dilekçesi verip işten ayrıldıklarında kendi istekleriyle ayrılmış sayılırlar. Bu nedenle, işsizlik maaşı ödeneğine hak kazanamazlar. EYT ile emekli olanlara da işsizlik maaşı bağlanmaz.

8. Emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı alan bir işçi aynı zamanda işsizlik maaşı alabilir mi?

Hayır. Emeklilik gerekçesiyle kıdem tazminatını alarak işten ayrılan çalışan, gönüllü olarak iş akdini sonlandırmış olur. Bu durum işsizlik sigortası kapsamına girmez ve kıdem tazminatı almak işsizlik ödeneği hakkı doğurmaz.

9. Emekli olduktan sonra yeniden bir işte çalışmak işsizlik maaşı hakkı sağlar mı?

Eğer kişi emekli maaşını durdurup tam sigortalı olarak çalışmaya başlarsa, bu dönemde işsizlik sigortası primi ödenir. İleride işten çıkarıldığında, gerekli prim ve süre şartlarını sağlıyorsa işsizlik maaşı alabilir. Ancak emekli aylığı kesilmeden SGDP’li olarak çalışıyorsa bu hak doğmaz.

10. İşsizlik maaşı ile emekli maaşı aynı anda alınabilir mi?

Hayır. İşsizlik maaşı ve emekli maaşı aynı dönemde alınamaz. Emekli aylığı bağlandığı anda işsizlik maaşı ödemeleri otomatik olarak durdurulur. Bu nedenle, çifte maaş alınması yasal olarak mümkün değildir.

11. Emekliler için işsizlik maaşıyla ilgili yeni bir düzenleme var mı?

Şu anda yürürlükte olan mevzuata göre, emeklilere işsizlik ödeneği ödenmesi mümkün değildir. Zaman zaman bu konuda yeni düzenleme önerileri gündeme gelse de, güncel yasalar emekli aylığı alan kişilere işsizlik maaşı bağlanmasına izin vermemektedir.

12. Emekli olduktan sonra işten çıkarılan kişi ihbar tazminatı alabilir mi?

Evet, işveren sözleşmeyi bildirim süresine uymadan feshederse, emekli çalışan da ihbar tazminatı talep edebilir. Ancak iş sözleşmesini kendisi sona erdiren emekli çalışan ihbar tazminatına hak kazanamaz.

13. Emekli çalışanın işten çıkarılması halinde kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?

Kıdem tazminatı, emekli çalışanın işyerinde geçirdiği süre ve son brüt ücreti dikkate alınarak hesaplanır. Her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden ödeme yapılır. SGDP’li çalışan da işten çıkarıldığında kıdem tazminatı alabilir.

14. Emekli bir kişi işsizlik maaşı için tekrar sigorta yaptırabilir mi?

Evet, ancak bunun için emekli maaşını geçici olarak kestirip tam sigortalı olarak çalışmaya başlaması gerekir. Bu durumda yeniden işsizlik primi ödenir ve ileride işten çıkarıldığında, genel şartlar sağlanıyorsa işsizlik maaşı alınabilir.

15. Emekli çalışanlar İŞKUR’un iş bulma hizmetlerinden yararlanabilir mi?

Evet, emekliler işsizlik maaşı alamasa da, İŞKUR’un iş bulma, mesleki eğitim ve danışmanlık hizmetlerinden yararlanabilirler. Ancak bu durum, ödenek hakkı doğurmaz; yalnızca iş arama desteği sağlar.

16. Emekli olup işsizlik maaşı almak isteyenler ne yapmalı?

Emeklilik maaşı almaya başladıktan sonra işsizlik maaşı almak mümkün değildir. Ancak kişi emeklilik hakkını kullanmadan, yani maaşını bağlatmadan çalışmaya devam ederse, ileride işten çıkarıldığında işsizlik ödeneği alabilir. Bu nedenle emeklilik başvurusu yapmadan önce haklarınızı bir iş hukuku avukatı ile değerlendirmek önemlidir.

17. Emekli aylığı dondurulup yeniden çalışmaya başlayanlar işten çıkarıldığında ne yapmalı?

Eğer emekli aylığınızı dondurup yeniden sigortalı olarak çalışmaya başladıysanız, işsizlik primi ödenir. İşten çıkarıldığınızda 600 gün prim ve 120 gün kesintisiz çalışma şartlarını sağlıyorsanız, işsizlik maaşı için İŞKUR’a başvurabilirsiniz.

18. Emekli çalışanların işsizlik sigortasına dahil edilmesi planlanıyor mu?

Henüz yürürlükte böyle bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak zaman zaman özellikle düşük maaşlı emekliler için destek niteliğinde işsizlik veya gelir güvencesi programları gündeme gelmektedir. Şu an için yasal dayanağı yoktur.

Yalova İş Davası Avukatı – İşçi ve İşveren Uyuşmazlıklarında Profesyonel Hukuki Destek

Eğer siz de iş yerinizde yaşadığınız haksızlıklar, ödenmeyen ücretler veya haksız fesih gibi sorunlarla karşı karşıyaysanız, Yalova’daki uzman iş hukuku avukatlarımızdan en doğru hukuki desteği alabilirsiniz.

İş sözleşmenizin haksız şekilde feshedildiğini düşünüyor, kıdem veya ihbar tazminatınızın ödenmediğini fark ediyor ya da fazla mesai, mobbing veya sigortasız çalışma gibi hak kayıpları yaşıyorsanız, sürecinizi profesyonel bir şekilde yönetmenin zamanı gelmiştir. Yalova’da iş davalarına odaklanan deneyimli hukuk ekibimiz, haklarınızı koruyarak adil bir sonuca ulaşmanız için yanınızdadır.

Alanında uzman avukatlarımız, işçi ve işveren uyuşmazlıkları konusunda derin bilgi ve tecrübeye sahiptir.
Kıdem ve ihbar tazminatı, işe iade davası, fazla mesai alacağı, mobbing nedeniyle tazminat, iş kazası davaları, ücret ve prim alacakları gibi konularda sizin için en etkili hukuki çözümleri sunuyoruz.

Neden Yalova’da İş Hukuku Avukatlarımızı Tercih Etmelisiniz?

İş davalarında uzmanlık: Ekibimiz yalnızca iş hukuku alanında çalışır; her davada güncel mevzuat ve Yargıtay kararlarını yakından takip eder.
Yalova yerel mahkemelerinde deneyim: Yerel uygulamaları bilen, iş davalarında güçlü temsil sağlayan bir avukat kadrosuna sahibiz.
Şeffaf iletişim ve bilinçli ilerleme: Dava sürecinizin her aşamasında sizi bilgilendiriyor, hangi adımı neden attığımızı açıkça paylaşıyoruz.
Kişiye özel çözüm planları: Her müvekkilin çalışma koşulları ve yaşadığı sorun farklıdır. Bu nedenle her dosya için özel bir strateji geliştiriyoruz.

Unutmayın; iş hukukunda zamanında alınan hukuki destek, hak kayıplarını önler ve sürecin sizin lehinize sonuçlanmasını sağlar.
Yalova’daki iş hukuku avukatlarımızla iletişime geçerek, tazminat ve alacak haklarınız hakkında en doğru bilgiyi öğrenebilirsiniz.

Yalova İş Davası Avukatı ile Haklarınızı Güvence Altına Alın

Siz de Yalova’da iş yerinde yaşadığınız hak kayıplarını gidermek, haksız fesih, ödenmeyen maaş, fazla mesai, mobbing veya kıdem tazminatı gibi konularda haklarınızı etkin bir şekilde savunmak istiyorsanız, uzman iş hukuku avukatlarımızdan profesyonel destek alabilirsiniz.

Avukatlarımız, ilk görüşmede çalışma sürecinizi detaylı biçimde analiz eder, yaşadığınız durumun hukuki boyutlarını değerlendirir ve size en uygun stratejiyi belirler. Böylece süreciniz, hem hukuken doğru hem de pratik açıdan en hızlı şekilde yürütülür.

İletişim sayfamızdan bize ulaşarak, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, işe iade davası, fazla mesai alacağı veya mobbing nedeniyle tazminat gibi iş hukuku uyuşmazlıkları hakkında detaylı bilgi alabilir, haklarınızı güvenle koruma altına alabilirsiniz.

AVUKATA SOR

Aşağıdaki formu doldurarak uzman avukatlarımızdan bilgi alabilirsiniz.