Vasi Nedir? Nasıl Atanır? Vasi Atama Şartları ve Süreci.

Vesayet Sistemi Nedir? Vasi Atama Şartları ve Süreci

Vasi Nedir, Nasıl Atanır? 2025 Güncel Vesayet Rehberi

Vasi, kendi haklarını kullanamayacak durumda olan kişilerin yasal temsilcisi olarak mahkeme kararıyla atanan kişidir. Genellikle akıl hastalığı, zeka geriliği, yaşlılık, engellilik veya küçük yaş gibi sebeplerle kendi kararlarını alamayan bireylerin haklarını korumak amacıyla vasi atanır.

Vesayet Nedir? Hangi Durumlarda Uygulanır?

Vesayet, bireyin kişisel ve mali haklarını kullanamayacak durumda olması hâlinde devletin devreye girerek bu kişiyi koruma altına almasıdır. Türk Medeni Kanunu’nun 396. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Vesayet altındaki kişiye “kısıtlı” denir.

Vasi Ataması Nasıl Yapılır? Vasi Olma Şartları Nelerdir?

Vasi tayini, sulh hukuk mahkemesi tarafından yapılır. Vasi olacak kişi, reşit, akıl sağlığı yerinde ve kamu haklarından mahrum olmamalıdır. Genellikle kısıtlı kişinin yakın akrabaları arasından seçilir. Vasi, kısıtlı bireyin malvarlığını yönetme ve hukuki işlemlerini yürütme sorumluluğunu üstlenir.

Mahkemeden Vasi Kararı Nasıl Alınır? Adım Adım Süreç

Vesayet altına alınması istenen kişinin yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesine başvuru yapılır.
Gerekli belgelerle birlikte vasi talebi içeren dilekçe sunulur.
Kısıtlı bireyin sağlık durumu için resmî sağlık kurulu raporu alınır.
Mahkeme, delil ve beyanları inceleyerek vasi atama kararını verir.

Vasi Tayini İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Başvuru sürecinde talep edilebilecek belgeler şunlardır:

Başvuru dilekçesi
Kısıtlıya ait sağlık kurulu raporu
Nüfus kayıt örnekleri
Vasi olacak kişinin sabıka kaydı
İkametgah belgeleri
Vasi olmak isteyen kişinin kimlik fotokopisi

Hangi Mahkeme Vasi Atama Yetkisine Sahiptir?

Vesayet davalarında yetkili mahkeme, kısıtlı kişinin yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesidir. Bu kural, vesayet işlemlerinde yargılamanın doğru yerden başlatılmasını sağlar.

Vasi Atama Süresi Ne Kadardır? İşlemler Ne Kadar Zaman Alır?

Vasi tayin süreci; mahkemenin iş yoğunluğu, sağlık raporlarının temin süresi ve tarafların sunacağı belgeler doğrultusunda değişiklik gösterebilir. Genellikle 2 ila 6 ay arasında sonuçlanır. Acil durumlarda geçici vasi atanması da mümkündür.

Birden Fazla Kişiye Vasi Görevi Verilebilir mi?

Evet. Mahkeme, durumun gereğine göre birden fazla kişiyi ortak vasi olarak atayabilir. Bu özellikle çocuklar veya malvarlığı kapsamlı olan kısıtlılar için tercih edilebilir.

Noter Aracılığıyla Vasi Ataması Yapılabilir mi?

Hayır. Vasi ataması sadece mahkeme kararıyla mümkündür. Noterler sadece vekaletname düzenleyebilir ancak vesayet gibi kamu düzenini ilgilendiren konularda yetkili değildir.

Vesayet Altındaki Birey Bankadan Kredi Kullanabilir mi?

Kısıtlı kişi, yasal işlem ehliyetine sahip olmadığı için kendi başına kredi kullanamaz. Ancak vasi, mahkeme izniyle kısıtlı adına bankacılık işlemlerini gerçekleştirebilir.

Yargıtay Kararlarına Göre Vasi Atamasında Dikkat Edilecek Hususlar

Yargıtay, vesayet davalarında aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerektiğini vurgular:

Vasi adayı, kısıtlı kişinin menfaatine hareket edecek biri olmalı
Sağlık raporları tarafsız ve resmî kurumlardan alınmalı
Vasi malvarlığı işlemlerinde yargı denetimine tabi olmalı
Kısıtlı bireyin iradesi tamamen yok sayılmamalı

Güncel ve Kullanılabilir Vasi Tayini Dilekçe Örneği

T.C. ………………… SULH HUKUK MAHKEMESİ’NE

DAVACI : Ad Soyad – T.C. Kimlik No – Adres

DAVALI : (Kısıtlanması istenen kişi)

KONU : Vesayet altına alınması ve tarafıma vasi atanması talebidir.

AÇIKLAMALAR :

1. Davalı, akıl sağlığı nedeniyle kendi kararlarını verememektedir.

2. Günlük yaşamını sürdürememekte ve hukuki işlemlerini gerçekleştirememektedir.

3. Tarafıma vasi atanması, hem onun yararına hem de kamusal fayda açısından gereklidir.

DELİLLER : Sağlık raporu, nüfus kayıtları, tanık beyanları

HUKUKİ SEBEP: Türk Medeni Kanunu m. 403 ve devamı

SONUÇ VE TALEP: Yukarıda belirtilen nedenlerle davalının vesayet altına alınmasını ve tarafıma vasi tayin edilmesini saygıyla arz ederim.

Tarih – İmza

Vasi Tayini Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları

1. Vasi nedir, görevi nedir?

Cevap: Vasi; mahkeme kararıyla atanan ve vesayet altındaki bireyin (kısıtlı) kişisel ve malvarlığına ilişkin işlerini yasal sınırlar içinde yürüten kişidir. Vasi, kısıtlı kişinin haklarını korumakla yükümlüdür.

2. Kimler vasi olarak atanabilir?

Cevap: Vasi olarak reşit, ayırt etme gücüne sahip, sabıka kaydı temiz ve kamu haklarından mahrum olmayan kişiler atanabilir. Genellikle öncelikli olarak anne, baba veya kardeş gibi yakın akrabalar tercih edilir.

3. Vasi atanması için hangi durumlar gereklidir?

Cevap: Akıl hastalığı, yaşlılık, zihinsel engel, ağır hastalık, madde bağımlılığı veya küçük yaş gibi nedenlerle bireyin kendi işlerini görememesi durumunda mahkeme vasi atar.

4. Vasi tayini için hangi mahkemeye başvurulmalıdır?

Cevap: Kısıtlanacak kişinin yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurulmalıdır. Dava burada açılır ve süreç burada yürütülür.

5. Vasi atama süreci ne kadar sürer?

Cevap: Belgelerin eksiksiz olması ve sağlık raporlarının zamanında temin edilmesi hâlinde süreç 2 ila 6 ay arasında tamamlanabilir. Acil hallerde geçici vasi atanabilir.

6. Vasi atanması için sağlık raporu gerekli midir?

Cevap: Evet. Özellikle akıl sağlığı nedeniyle vasi isteniyorsa, devlet hastanesinden alınmış resmî heyet raporu zorunludur.

7. Noter vasi tayin edebilir mi?

Cevap: Hayır. Vasi tayini sadece mahkeme kararıyla yapılabilir. Noterden verilen vekaletname vesayet işlemi yerine geçmez.

8. Vasi, kısıtlı kişinin malını satabilir mi?

Cevap: Ancak mahkemenin önceden izniyle mümkündür. Vasi, tek başına malvarlığı üzerinde tasarruf yetkisine sahip değildir.

9. Vasi olarak atanmak zor bir süreç midir?

Cevap: Hayır. Gerekli belgelerin hazırlanması ve başvurunun doğru şekilde yapılması hâlinde süreç hukukî olarak sade ve denetimlidir.

10. Kaç kişi aynı anda vasi olabilir?

Cevap: Mahkeme uygun görürse birden fazla kişi ortak vasi olarak atanabilir. Özellikle malvarlığı büyük olan ya da küçük çocuklar için bu yöntem tercih edilebilir.

11. Vasi görev süresi ne kadardır?

Cevap: Vasi genellikle 2 yıllık bir dönem için atanır. Bu sürenin sonunda mahkemeye faaliyet raporu sunularak görev uzatılabilir.

12. Vasi değiştirilebilir mi?

Cevap: Evet. Vasi görevini ihmal eder veya kötüye kullanırsa, mahkeme kararıyla görevden alınabilir ve yeni bir vasi atanabilir.

13. Vasi olan kişi kısıtlı adına kredi çekebilir mi?

Cevap: Vasi, kısıtlı adına ancak mahkemenin özel izniyle kredi çekebilir. Aksi hâlde yapılan işlemler geçersiz sayılır.

14. Vasi atanmasına kimler itiraz edebilir?

Cevap: Kısıtlı bireyin yakın akrabaları veya yasal menfaati olan kişiler, mahkemeye itiraz dilekçesi sunarak sürece müdahil olabilir.

15. Vasi tayini davası için avukat tutmak zorunlu mu?

Cevap: Zorunlu değildir, ancak süreç karmaşık olabileceğinden aile hukuku alanında uzman bir avukattan destek alınması tavsiye edilir.

Sonuç Olarak Vasi Atama Süreci Hukuki Sorumluluk Gerektirir

Vasi tayini, sadece bir formalite değil; bireyin yaşamını doğrudan etkileyen ciddi bir hukuki süreçtir. Hem kısıtlı bireyin hem de toplumun faydası için yargı denetimi altında titizlikle yürütülmelidir. Vasi olmak isteyen kişilerin sorumluluklarını bilmeleri ve oluşabilecek aksaklıkların önüne geçebilmek için Alanında deneyimli aile hukuku avukatı ekibimizden destek almaları faydalı olacaktır.

Avukatlarımız ilk görüşmede durumunuzu analiz ederek sizi en doğru şekilde yönlendirecektir. İletişim sayfamızdan bize ulaşabilir ve bireysel durumunuz ile ilgili detaylı bilgi alabilirsiniz.